Hôn lễ độc đáo của người Chăm ở An Giang

Người Chăm ở An Giang sinh sống và gắn bó, hòa nhập cùng cộng đồng các dân tộc anh em nhưng họ vẫn giữ đựoc bản sắc văn hóa riêng. Do vậy, phong tục cưới hỏi của người Chăm ở An Giang mang nét độc đáo và thú vị khác hẳn với các dân tộc khác.

Ảnh minh họa

Lễ “ăn hỏi”

Trước lễ cưới, dân tộc Kinh tiến hành lễ “Ăn hỏi”, với người Chăm Nam Bộ thì lễ này được gọi là “Lễ dứt lời”.

Bà mai (còn gọi là Maha) sẽ sang nhà gái để trao đổi trước, rồi tới đúng ngày giờ đã định, nhà trai tới nhà gái “bàn chuyện”. Vị trưởng đoàn sẽ tuyên bố: “Hôm nay là lễ Pakioh - Po Nuối cho hai trẻ, tiền đồng là… tiền chợ là…”. Sau khi bà chuyện xong thì hai họ dùng tiệc, chi phí bữa tiệc do đôi bên cùng lo. Vài hôm sau, nhà gái mang sang nhà trai 1 mâm bánh trả lễ, nhà trai trao tượng trưng 1 bao thư tiền.

Từ đó trở đi, chú rể và bạn bè đến thăm nhà cô dâu vào ban ngày, cô dâu không được ra gặp chú rể nhưng gia đình bố trí cho nhìn lén. Buổi tối, cô dâu cùng bạn gái sẽ qua thăm nhà chú rể.
 

Ba ngày trước đám cưới, vị Cả Chùa và người nhà trai mang 1 cái giường qua nhà gái. Vị Cả Chùa sẽ tiến hành nghi thức cầu nguyện cho đôi trẻ hạnh phúc, còn những người cùng sẽ dọn phòng cưới. Tiếng Chăm gọi việc này là đi Thon - Kghe (đi ráp giường). Cũng vào ngày này, phụ nữ bên nhà gái  sẽ may mùng cho đôi tân lang và tân nương.

Đám cưới

Đám cưới sẽ được diễn ra trong 3 ngày: ngày nướng bánh (Âm-Ha), ngày nhóm họ (Pa Thưng – Pa Gú), Ngày lễ lên ghế (lần II và III). Nhà trai sẽ đưa rể sang nhà gái và khi chú rể bước xuống cầu thang nhà mình thì mọi người hát: “Xin cha mẹ tha thứ, con từ giã cha mẹ”. Khi chú rể bước tới chân cầu thang nhà gái, các bà phía nhà gái bưng nước rửa chân cho chú rể, trong lúc  đó mọi người hát vang bài hát có nội dung hân hoan rửa chân, và trải khăn trắng mời chú rể bước vào nhà.

Tiến hành lễ đính hôn (Ka Pol): Sau khi một người có uy tín đọc xong đoạn kinh Coran, nội dung nhắn nhủ chú rể phải tôn trọng người bạn đời thì cha cô dâu cầm tay chú rể nói: “Tôi gả đứa con gái tên là…”. Chú rể đáp: “Tôi nhận cưới…”. Khi được đưa vào phòng cô dâu, chú rể sẽ gỡ cây trâm cài trên tóc vợ, rồi cùng ngồi trên giường lắng nghe vị Cả Chùa cầu nguyện.

Bữa cơm của đôi vợ chồng mới cưới chỉ có mâm cơm bao gồm một đĩa cơm và một đĩa thức ăn. Sẽ có 4 phụ nữ đã có gia đình hạnh phúc đến nói lời chúc mừng và đôi vợ chồng trẻ sẽ cùng bốc ăn chung.

Lễ động phòng hoa chúc (Sen Thoa): 4 phụ nữ nói trên giăng mùng, trải chiếu, tiến hành lễ “lượm bạc cắc”. Người ta đặt 1 xô nước trong đó có 10 đồng bạc cắc. 2 vợ chồng thò 1 bàn tay vào một lượt để mò bạc cắc. Ai lượm số bạc cắc nhiều hơn thì được có tiếng nói quyết định trong gia đình.

Đám cưới người Chăm An Giang trang trọng, ấm áp, không xa hoa phù phiếm. Ngày nay có một chút thay đổi trong nghi lễ: đám cưới chỉ trong 2 ngày; đưa chú rể sang nhà cô dâu vào buổi sáng thay vì buổi chiều, trang phục cô dâu chú rể được cách tân… nhưng dù vậy thì họ vẫn giữ vẻ đẹp cổ truyền mà lại có phần tiện dụng hơn.