Theo bản năng, trẻ thích tìm tòi và
tò mò muốn biết về mọi thứ, cho nên cha mẹ cần dạy cho trẻ những điều đó.
(Anhr: shutterstock)
Tư duy logic là yếu tố nền tảng
cho việc phát triển khả năng sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề một cách
hiệu quả. Phần lớn các bậc làm cha làm mẹ đều có suy nghĩ rằng, để trẻ trưởng
thành và phát triển một cách tự nhiên, chỉ chăm sóc trẻ qua bữa ăn, giấc ngủ,
đôi khi trò chuyện và bảo ban trẻ, khi trẻ lớn một chút thì đưa trẻ đến trường
để thầy cô dạy dỗ là đủ.
Tuy nhiên, trí não của
trẻ tăng lên theo độ tuổi. Theo bản năng, trẻ thích tìm tòi và tò mò muốn biết
về mọi thứ, cho nên cha mẹ cần dạy cho trẻ những điều đó.
Khi 1 tuổi, trẻ cần
học những kiến thức cơ bản về cuộc sống xung quanh, về những người thân trong
gia đình. Nhưng khi đến 3 tuổi, trẻ lại cần có những lời giải thích về những
kiến thức đó. Ba năm đầu đời là ba năm phát triển lớn của trẻ trong mọi lĩnh
vực. Ở tuổi lên 3, não trẻ phát triển một cách đáng kể, có sự liên kết hàng tỷ
tỷ các tế bào, các kết nối này ảnh hưởng đến học vấn của trẻ sau này.
Các nghiên cứu khoa
học chỉ ra rằng 50% khả năng học vấn của trẻ hình thành vào tuổi lên 5 và 80%
vào tuổi lên 8. Đây là thời kỳ não bộ có số kết nối gấp đôi số lần kết nối của
não người lớn. Những trải nghiệm trong 8 năm đầu đời có ảnh hưởng cực kỳ to lớn
đến khả năng phát triển não bộ của một người.
Nền tảng đầu tiên
chính là “GHI NHỚ” thông tin.Trẻ bắt đầu biết quan sát và
nhớ lại được các thông tin như ngày tháng, nơi chốn, sự kiện, các ý chính của
một chủ đề nào đó. Hãy hỏi trẻ các câu hỏi như: bao nhiêu, khi nào, ở đâu, hãy
kể, chỉ ra,… “Con hãy chỉ ra đâu là màu xanh của bút chì?”,
“Con có bao nhiêu cái kẹo?”, “Con thích chơi chung với bạn nào nhất?”… Các
bậc cha mẹ hãy nhớ là không nên giúp con trả lời các câu hỏi mà hãy để con trẻ
tự suy nghĩ và trả lời để kiểm tra khả năng ghi nhớ của trẻ. Đồng thời biết
được những người có ảnh hưởng đến tính cách trẻ trong cuộc sống, cả về mặt tích
cực hay tiêu cực.
(Ảnh: mediabakery)
Khi trẻ nhận biết tốt
hơn, chúng sẽ HIỂU được các khái niệm và
nguyên tắc. Nghĩa là trẻ nắm bắt được ý nghĩa; biết diễn giải, so sánh, đối
chiếu và biết sắp xếp, suy luận. Cha mẹ hãy hỏi con các câu hỏi như hãy miêu
tả, giải thích, ước lượng, dự đoán, phân biệt, lấy ví dụ,… để thúc đẩy trẻ diễn
giải và suy luận. Ví dụ như: “Nếu chỉ có 5 từ để mô tả bản
thân, con sẽ chọn những từ nào?”,“Con hãy phân biệt đâu là rau muống, đâu là
rau cải?”, “Sau này lớn lên, con muốn con
trở thành ai, trở thành người như thế nào?”… Để rèn luyện và phát
huy kỹ năng này, cha mẹ có thể mua các sách dạy đọc hiểu hoặc trò chuyện với
con trẻ để giúp trẻ khám phá thế giới quan của riêng chúng và hướng chúng đến
những điều cha mẹ dạy bảo (ngoan ngoãn, tự lập, nhận thức được điều nào đúng,
điều nào sai,…)
(Ảnh: google plus)
ÁP DỤNG là lựa chọn, chuyển đổi và áp dụng những
điều trẻ đã biết vào một ngữ cảnh mới để giải quyết một vấn đề hay để làm một
việc gì đó. Giai đoạn này trẻ đã có hình thức rèn luyện kỹ năng nhất định ở nhà
trường, có khả năng giải các bài toán, áp dụng phép cộng trừ nhân chia. Cha mẹ
hãy hỏi con về minh họa, chứng minh, tìm ra, thử nghiệm,… để khuyến khích trẻ
áp dụng kiến thức đã biết vào những tình huống cụ thể và mới lạ.
Ví dụ: “Con hãy cho bố mẹ biết làm sao để có được một phương pháp học tập
tốt? Tại sao?”, “Con đã biết hướng dẫn ai đó làm điều gì chưa?” Những
câu hỏi này làm phong phú tư tưởng của con trẻ. Trẻ sẽ nhận ra rằng cuộc sống
này là của tất cả mọi người và những gì mọi người cần làm chính là giúp đỡ lẫn
nhau. Câu hỏi đặt ra sẽ giúp chúng cảm thấy được trao quyền, hình thành sự tự
tin và quý trọng giá trị bản thân, cũng như khuyến khích tinh thần chúng học
tập tốt hơn và giúp đỡ mọi người khi gặp khó khăn.
(Ảnh: shutterstock)
Khi trẻ có khả năng PHÂN TÍCH, cha mẹ hãy hỏi con về quan điểm, nhận thức
sự kiện; bảo con chỉ ra động cơ hay nguyên nhân của một nhân vật, sự việc trong
một câu chuyện trong sách hay ngoài đời mà con biết. Bên cạnh đó, khuyến khích
con thực hiện một cuộc phỏng vấn hay khảo sát hoặc đóng vai một nhân vật trong
một tình huống thực nào đó. Ví dụ: “Trong tất cả những điều con
được học, con nghĩ điều gì sẽ hữu ích cho con khi trưởng thành?”, “Con đã học
được gì từ những điều tuyệt vời hay tồi tệ nhất đã xảy ra với con?”…
Những câu hỏi mang tính phân tích này còn giúp trẻ nhận ra thế giới muôn màu
muôn vẻ, muôn hình vạn trạng nhằm chuẩn bị tinh thần cho cuộc sống sau này. Con
đường tương lai đều có sự chọn lựa. Cha mẹ cần định hướng cho con rằng, dù bất
kể điều gì xảy ra là tốt hay xấu thì hãy luôn suy nghĩ tích cực và hoàn thiện
bản thân.
(Ảnh: mediabakery)
Đề nghị con đưa ra và
bảo vệ ý kiến về một chủ đề nào đó chính là lúc trẻ có tư duy ĐÁNH GIÁ vấn đề. “Con hãy đánh giá hành động của
cô Tấm trong câu chuyện Tấm Cám”, “Con nghĩ cuộc sống của con sẽ thế nào trong
tương lai nếu con không chăm chỉ học hành?“. Lúc này trẻ cần cha mẹ
kèm cặp, chỉ bảo các hành xử đúng đắn. Hãy cho con đọc những cuốn sách về chuẩn
mực đạo đức, hành lễ, phép tắc hay những tình huống trong cuộc sống, giải thích
cho chúng hiểu giá trị sống thật sự, định hướng tương lai và kế hoạch cho bản
thân chúng.
(Ảnh: megafun)
Cuối cùng là SÁNG TẠO. Con trẻ đủ lớn để đưa ra ý tưởng mới dựa
vào vài thông tin cũ đã có. Cha mẹ có thể yêu cầu con thiết kế, trình bày ý
tưởng, phát minh ra một vật dụng mơ ước hoặc làm một bản kế hoạch… “Trong tất cả những điều con được học, con nghĩ điều gì sẽ hữu ích
cho con khi trưởng thành?”,“Con nghĩ cuộc sống của con sẽ thế nào trong tương
lai?”, “Nếu con có quyền thay đổi thế giới này thì con muốn thay đổi như thế
nào?”… Những câu hỏi này giúp trẻ bắt đầu sống có mục đích. Chúng
hoàn toàn xác định được tương lai không phải hôm nay, mỗi ngày đều có cơ hội
thay đổi và hoàn thiện bản thân, trân trọng những thứ đang có, chú tâm hơn
trong việc học hành, suy nghĩ về tương lai và lên kế hoạch cho bản thân. Điều
này cũng sẽ giúp cho các bậc làm cha mẹ hiểu rõ hơn ước mơ của con mình.
(Ảnh: gettyimages)
Một khi cha mẹ định
hướng cho trẻ ngay từ bé, giúp trẻ phát triển tư duy trí tuệ, thì trẻ sẽ dễ
dàng ứng phó mọi tình huống trong tương lai, không gặp khó khăn khi va chạm hay
tương tác với xã hội và người khác. Phương châm sống của chúng sẽ hình thành với
mục đích tích cực, luôn tự điều chỉnh và kỷ luật bản thân để làm sao trở thành
một công dân tốt cho xã hội.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét